PolecaneZdrowie

Czystek – zapomniany skarb

Cistus incanus wykazuje wielokierunkowe działanie lecznicze. Mimo swoich udokumentowanych właściwości jeszcze do niedawna był mało znany wśród fitoterapeutów i farmaceutów.

Jedną z wielu roślin leczniczych pochodzących z basenu Morza Śródziemnego jest czystek (łac. Cistus incanus) stosowany w lecznictwie ludowym już 2500 lat. Roślina ta mimo swoich udokumentowanych właściwości leczniczych i wieloletniego aplikowania w wielu schorzeniach była do niedawna mało znana wśród fitoterapeutów, a prawie zupełnie obca lekarzom medycyny oraz farmaceutom.

Zapach miodu

Wzmianki o czystku sięgają IV w. p.n.e. Swoją popularność zawdzięcza botanicznej osobliwości, mianowicie jego delikatne liście są „obłożone” miękką, pachnącą substancją (żywicą). Znana jest ona pod nazwą ladanum lub labdanum i zbiera się ją do dziś.To, że czystek szczególnie obfituje w żywicę, można poznać po tym, że w gorące letnie dni w miejscu jego występowania rozchodzi się miły aromat przypominający świeży, wyjęty prosto z ula miód.

Odkrycie czystka zawdzięczamy pasterzom, którzy obserwowali pasące się kozy. Kiedy były chore, zjadały tę roślinę, innym razem unikały jej. Niebawem wykorzystano możliwości lecznicze u ludzi, zakładając, że zwierzęta instynktownie wiedzą, co robić, aby wrócić do zdrowia.

Uniwersalny lek

W czasach antycznych labdanum stało się uniwersalnym lekiem na wiele schorzeń. Żywicę stosowano jako środek przyspieszający gojenie się ran, lek przeciwkaszlowy, przeciw wypadaniu włosów oraz jako lek na wszelkiego rodzaju choroby skórne. Czystek napina skórę i wygładza ją – przeciwdziała tworzeniu się zmarszczek. W greckiej medycynie ludowej od dawna znane są jego właściwości przeciwświądowe. Znalazł zastosowanie w chorobach alergicznych, a także przy zwalczaniu hemoroidów oraz infekcji bakteryjnych ran. Słynni greccy lekarze zalecali stosowanie czystka w zwalczaniu wielu ówczesnych chorób.

Obiecująca roślina

Mimo takich rekomendacji starożytnych czystek odszedł w zapomnienie. Powodem tego był błąd mnicha, który przepisując i tłumacząc dzieło ,,Materia Medica”, pomylił Cistus incanus z Hedera helix. Niepamięć ta trwała bardzo długo, bo od co najmniej 900 r. n.e. do początku XX wieku. Obecnie przeprowadza się coraz więcej badań naukowych mających na celu udokumentowanie tego, co poznano już w starożytności. Najnowsze doniesienia są wprost zdumiewające i potwierdzają, że czystek jest jednym z bardziej obiecujących skarbów świata roślinnego, podobnie jak znane rośliny pochodzące z Amazonii Uncana tomentosa (vilcacora) czy Annona muricata (graviola).

Występowanie

Cistus incanus jest niepozornym niewielkim krzewem. Zwany jest też skalną różą.To jedna z 20 odmian czystka. Rośnie w krajach basenu Morza Śródziemnego, m.in. w górzystych i ciepłych rejonach Grecji, Cypru, byłych republikach Jugosławii, w Turcji. W rejonach tych dominują skały wapienne i krze­mianowe. Roślina lubi ciepło i światło oraz ziemie bogate w magnez. Rośnie w ukryciu. Czystek jest delikatnie owłosiony, ma różowe, fioletowe lub czerwone kwiaty i pachnące, naprzemianległe, jajowato lancetowate liście. W zależności od rośliny brzeg liści jest gładki lub falisty, z wyraźnie widocznym unerwieniem. Kwiaty mogą występować pojedynczo lub w skupiskach w różnych kolorach, kwitną od kwietnia do czerwca, osiągają około 1,5 cm średnicy. W okresie kwitnienia regularnie rozwijają się nowe pączki. Rośnie w specyficznym klimacie, który dla innych roślin jest niesprzyjający, lecz czystek stał się prawdziwym mistrzem w przystosowaniu się do takich warunków. Klimat ten sprzyja pożarom, które niszczą wszystko, co spotkają na swojej drodze. Czystek został wyposażony przez naturę w „ogniotrwały” system korzeniowy, dlatego jako jedna z pierwszych roślin wyrasta na popiołach pozostałych po pożarze.

Właściwości i działanie

Niezwykłymi właściwościami czystka zainteresowano się ponownie w XX wieku, kiedy to postęp technologiczny (nowoczesna aparatura pomiarowa) pozwolił na dokładne zbadanie jego poszczególnych składników. Największe znaczenie dla medycyny ma dziko rosnący różowy czystek. Swoje wyjątkowe właściwości zawdzięcza dużej zawartości polifenoli, których jest jednym z najbogatszych źródeł, a także olejkom eterycznym i żywicom.

Polifenole to związki fenolowe należące do grupy substancji roślinnych o działaniu antyoksydacyjnym i wspierającym układ immunologiczny człowieka. Mają doskonałe właściwości antybiotyczne, działają przeciwzapalnie, przeciwwirusowo,

przeciwbakteryjnie, przeciwgrzybiczo, przeciwhistaminowo. Zapobiegają chorobie niedokrwiennej serca, opóźniają procesy starzenia się organizmu, wpływają pozytywnie na jakość życia. Są niezwykle skutecznym środkiem na infekcje żołądkowo-jelitowe. Wychwytują i usuwają wolne rodniki. Hamują rozwój wirusów opryszczki i półpaśca.

W profilaktyce raka

Specjaliści z dziedziny profilaktyki leczenia chorób nowotworowych dowodzą, że systematyczny wysoki udział polifenoli w diecie może ustrzec człowieka przed najgroźniejszymi postaciami raka: płuc, żołądka, jelit, przełyku, trzustki, wątroby, gruczołu sutkowego, prostaty i skóry. Polifenole hamują związki odpowiedzialne za powstawanie zmian nowotworowych.

Badania niemieckich naukowców potwierdzają, że czystek stanowi nadzieję dla chorych na boreliozę, powoduje oklejanie się bakterii, dzięki czemu nie dopuszcza do ich połączenia z błoną komórkową.Tą cudowną rośliną zainteresowały się także niemieckie media. Pod koniec 2005 r w programie telewizyjnym ukazał się reportaż o badaniach nad czystkiem i najnowszych osiągnięciach nauki w tej dziedzinie. Pod specjalistycznym mikroskopem można było zobaczyć wirusy na zewnętrznej powierzchni komórki, które wyraźnie nie miały szansy na przedostanie się do jej wnętrza. Niesamowita liczba polifenoli, budując barierę w postaci białek powierzchniowych, otacza komórkę i unieszkodliwia intruza, nie dopuszczając do infekcji.

Zabójca bakterii

Jak już wspomniano, czystek należy do najstarszych roślin, które mają udokumentowane działanie. Pojedynczo jego składniki są nam wszystkim dobrze znane, ale dopiero w połączeniu wykazują niezwykłe działanie. Kolejne doniesienia ze świata nauki mówią, że czystek został okrzyknięty zabójcą bakterii ponad piętnaście razy silniejszym niż inne preparaty. Wiele środków chemicznych o tak dużym spektrum działania powoduje liczne skutki uboczne i interakcje z innymi lekami. W przypadku czystka nie stwierdzono żadnych działań niepożądanych, nawet po przedawkowaniu.

Herbata z czystka

Preparaty z czystka możemy najczęściej spotkać w formie sypkiej herbatki do zaparzania, kapsułek, ekstraktów, olejków, syropów, tabletek, maści, kremów. Jednak najpopularniejsza w użyciu jest herbata z czystka. Sporadyczne jej spożywanie nie przynosi wymiernych korzyści. By poczuć działanie czystka, należy pić 3-5 filiżanek w ciągu dnia przez minimum 4 tygodnie. Czystek może powodować lekkie uczucie suchości w ustach, jest to efekt składników antywirusowych.

Więcej o herbacie z czystka możesz przeczytać tutaj: https://pl.scribd.com/document/347038317/Herbaty-i-Napary-z-Czystka

Podsumowując, przypomnijmy w skrócie, co wiemy o czystku:

  • wykorzystywany jest z powodzeniem od 2500 lat,
  • nie stwierdzono skutków ubocznych jego stosowania,
  • nie uodparnia wirusów na swoje działanie, nawet mimo długiego stosowania,
  • ma najwyższą zawartość polifenoli ze wszystkich jadalnych roślin europejskich,
  • zawarte w nim polifenole hamują proliferację komórek i zakażenia ludzkimi wirusami grypy i ptasiej grypy.
  • można go bezpiecznie stosować u dzieci, kobiet ciężarnych i matek karmiących,
  • korzystnie wpływa na trądzik i różnego rodzaju wysypki skórne,
  • wspomaga proces leczenia boreliozy i nowotworów,
  • łagodzi wszelkie stany zapalne w organizmie wywołane prze bakterie, grzyby i wirusy,
  • odtruwa cały organizm i opóźnia proces starzenia się,
  • został okrzyknięty rośliną roku 1999.

Tekst: Prof. dr n farm. i n. med. Wiktor Stelmach

 

Źródło: „Świat zdrowia„, Maj 2017 nr 4 [106]

Pokarz więcej

Redakcja

Redakcja serwisu drakka.pl to zespół kilku pełnych pasji i zaangażowania osób, które pragną tworzyć i redagować pomocne dla wielu artykuły poradnikowe. Dostępne w portalu treści mają charakter inspiracyjny i pomocniczy, pozwalający lepiej rozwiązywać problemy dnia codziennego. Odpowiadają one potrzebom i zainteresowaniom szerokiej grupy czytelników, niezależnie od wieku i płci.

Artykuły powiązane

Sprawdź także
Close
Back to top button