Zdrowie

Olej słonecznikowy – Właściwości i zastosowania

Oliwa z oliwek, olej lniany, olej rzepakowy, olej z konopi, olej arachidowy… na rynku jest tak wiele różnych rodzajów spożywczych tłuszczów roślinnych. Często trudno jest zdecydować, który z nich jest zdrowy i powinien pozostać w naszej diecie, a który z nich powinien z niej zostać wyeliminowany. Wiele osób zastanawia się, czy olej słonecznikowy jest odpowiednią alternatywą, zapewniającą wymagane korzyści odżywcze. Postaramy się odpowiedzieć i wyjaśnić jak to jest z tym bardzo popularnym w naszym kraju tłuszczem spożywczym.

Niezbędne kwasy tłuszczowe to rodzaj tłuszczu, który jest potrzebny organizmowi, by mógł on realizować wiele ważnych funkcji. Związki te nie mogą być samodzielnie produkowane przez organizm, zatem tak ważne jest, by dostarczać je w codziennej diecie.

Znaczenie niezbędnych kwasów tłuszczowych w diecie

Istnieją dwa rodzaje niezbędnych kwasów tłuszczowych, które znaleźć można w żywności. Pierwszy z nich to kwas alfa-linolenowym (ALA), należącym do grupy kwasów omega-3. Ten typ niezbędnego kwasu tłuszczowego występuje głównie w rybach, nasionach, orzechach, a także w niektórych rodzajach roślin morskich i glonów. Głównym problemem jest fakt, ten ten ważny dla zachowania zdrowia rodzaj niezbędnych kwasów tłuszczowych rzadko występuje w zachodniej diecie.

Drugi rodzaj niezbędnego kwasu tłuszczowego nazywany jest kwasem linolowym (LA) i należy do grupy omega-6. Kwas omega-6 znajduje się w mięsie, olejach roślinnych, a także w wielu produktach przetworzonych. Tego rodzaju produkty stanowią istotną część codziennej diety wielu ludzi w krajach rozwiniętych. Niestety, nie jest to czynnik sprzyjający zdrowiu, a jednym z kluczy do jego utrzymania jest zachowanie właściwych proporcji między poszczególnymi rodzajami tłuszczu.

Optymalny bilans kwasów omega

Przyjmuje się, że dla zdrowego organizmu optymalny stosunek kwasu omega-3 i omega-6 powinien wynosić ok. 1:1. Jednym słowem należy spożywać równe części różnych rodzajów tłuszczu. Niestety, najczęściej przeciętna dieta człowieka dostarcza zbyt duże ilości kwasu omega-6, a zbyt małe ilości kwasu omega-3.

Badania wykazują, że większość osób stosuje dietę, w której stosunek kwasu omega-6 do kwasu omega-3 wynosi nawet 10:1. Wielu specjalistów zgadza się, że może to być bardzo niebezpieczne dla zdrowia, gdyż zbyt duża zawartość kwasu omega-6 doprowadza do występowania stanów zapalnych wewnątrz organizmu. Stany zapalne są często wiązane z większym ryzykiem zapadalności na choroby serca, a także nowotwory i wiele innych poważnych dolegliwości. Dlatego właśnie tak ważne jest, by zminimalizować spożywanie kwasu omega-6 w codziennej diecie i uzupełniać ja o cenne kwasy omega-3.

Olej słonecznikowy w żywności i nie tylko

Rafinowany olej słonecznikowy powszechnie stosowany jest do smażenia, przygotowywania fast-foodów, a także żywności pakowanej. Jego stosowanie jest tak powszechne, że niemalże każde opakowanie z gotową żywnością na liście składników będzie miało właśnie olej słonecznikowy.

Znacznie lepszym wyborem jest tłoczony na zimno olej słonecznikowy, który posiada znacznie więcej cennych substancji odżywczych. Nie nadaje się jednak do przygotowywania potraw na gorąco, ponieważ bardzo szybko ulega degradacji termicznej i staje się szkodliwy.

Olej słonecznikowy posiada wysoką zawartość kwasów tłuszczowych omega-6. W niektórych przypadkach zawartość kwasów omega-6 wynosi nawet 70%. Dlatego bardzo często warto zmniejszyć ilość tego rodzaju oleju w swojej codziennej diecie. Jednocześnie również warto wzbogacić jadłospis o produkty bogate w kwasy omega-3.

Olej słonecznikowy to z kolei wspaniały kosmetyk naturalny, które jako składnik można spotkać w wielu produktach pielęgnacyjnych. Doskonale nadaje się także jako olej bazowy do rozmaitych maceratów ziołowych. Można z niego z powodzeniem korzystać na potrzeby pielęgnacji skóry i włosów, a także jako nośnik roślinnych składników aktywnych. Bardzo często wykorzystuje się go dla uzyskania oleju z pokrzywy, żywokostu, dziurawca, oregano, mięty czy bazylii.

Jakie są alternatywy?

Olej z ryb zazwyczaj posiada wysoką zawartość kwasów omega-3. Jeśli jednak nie lubisz smaku ryb, możesz ten olej zastąpić olejem z konopi, olejem lnianym lub olejem orzechowym. Wszystkie z tych wymienionych olejów smakują bardzo dobrze i komponują się z warzywnymi sałatkami. Niewątpliwie jednak warto zapamiętać, że kwasy omega-3 to rodzaj dość niestabilnego tłuszczu. Oznacza to, że bardzo szybko ulega zepsuciu, a tym samym zawierające go oleje są bardziej podatne na działanie ciepła, światła oraz tlenu.

Wszystkie oleje o dużej zawartości kwasu omega-3 powinny być przechowywane w chłodnym miejscu. Dlatego najlepszym sposobem na ich przechowywanie jest umieszczenie oleju w ciemnej, szczelnie zamkniętej butelce przetrzymywanej w lodówce. Należy pamiętać o tym, by nie zostawiać oleju zbyt długo poza lodówką. Wystarczy polać olejem warzywa, czy sałatkę i od razu go schować z powrotem do zimnego i ciemnego miejsca.

Wskazówki dietetyczne

Jeśli olejem poleje się sałatkę, to najlepiej zjeść ją od razu. Dzięki temu olej nie będzie miał możliwości zepsuć się na potrawie. Zawsze należy zadbać o to, by butelka, w której przechowywany jest olej, była dobrze zamknięta. Dzięki temu nie przedostanie się tam ciepło i tlen, a więc olej nie zjełczeje i nie zmniejszy się w nim poziom omega-3.

Ponieważ oleje tego rodzaju są bardzo delikatne, to nie powinny być wykorzystywane do gotowania. Zamiast tego lepiej wykorzystać je jako sos do sałatek, składnik koktajli, czy też składnik soków. Olej kokosowy jest najlepszym wyborem tłuszczu do gotowania, gdyż nie ulega zepsuciu i zjełczeniu po podgrzaniu.

Aby zmniejszyć spożywanie kwasu omega-6 należy wyeliminować z diety oleje roślinne, takie jak olej szafranowy, olej słonecznikowy, olej sojowy, czy też olej kukurydziany. Wszystko dlatego, że mają zawierają one mniej korzystny bilans kwasów omega. Wykorzystuje się je powszechnie do produkcji gotowych, paczkowanych dań. Jest to jeszcze jeden powód, dla którego warto wyeliminować gotowe potrawy ze swojej codziennej diety.

Oleje, które warto włączyć do swojej codziennej diety, to przede wszystkim olej konopny, olej lniany, a także olej rybny, gdyż mają one wysoką zawartość kwasów omega-3. Jeśli jesteś wegetarianinem lub weganinem i nie chcesz stosować oleju z ryb, to warto zdecydować się na olej z konopi oraz olej lniany. Możesz również spróbować oleju z alg, który jest bardzo dobrym źródłem cennych składników, mającym m.in.wysoką zawartość omega-3 w EPA i DHA.

Jeśli chcesz zrobić więcej, aniżeli dodać te oleje do swojej codziennej diety, by wyrównać stosunek kwasu omega-6 z kwasem omega-3, warto znacznie częściej spożywać ryby. Ryby, które są najlepszym źródłem kwasu omega-3 to tuńczyk, łosoś, makrela, a także sardynki.

Jeśli zastosujesz się do powyższych rad, to na pewno wpłynie to na zmniejszenie stanów zapalnych w organizmie. Tym, samym zmniejszy się ryzyko wystąpienia chorób serca, a także zyska się więcej energii i witalności. Olej słonecznikowy powinien być spożywany sporadycznie, i najlepiej taki, który został wytłoczony z ziaren na zimno.

Pokarz więcej

Redakcja

Redakcja serwisu drakka.pl to zespół kilku pełnych pasji i zaangażowania osób, które pragną tworzyć i redagować pomocne dla wielu artykuły poradnikowe. Dostępne w portalu treści mają charakter inspiracyjny i pomocniczy, pozwalający lepiej rozwiązywać problemy dnia codziennego. Odpowiadają one potrzebom i zainteresowaniom szerokiej grupy czytelników, niezależnie od wieku i płci.

Artykuły powiązane

Sprawdź także
Close
Back to top button